Neden aşı yaptırmalıyız?
Çocuklarımızı ciddi yan etkileri ve ölüm riski olan hastalıklara karşı korumak için aşı yaptırmalıyız. Dünyada hastalıkların önlenmesindeki en önemli halk sağlığı girişimi olarak kabul edilen aşılar, uzun yıllar süren çalışmalar sonucunda geliştirilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü, UNICEF gibi uluslararası kuruluşların da onayı ve önerisi doğrultusunda dünyada her yıl milyonlarca çocuk güvenle aşılanmaktadır.
Aşı ile önlenebilen hastalıklar nelerdir?
Ülkemizde uygulanan ‘Genişletilmiş Bağışıklama Programı’ kapsamında hepatit B, hepatit A, difteri (kuşpalazı), boğmaca, tetanos (kazıklı humma), kızamık, kızamıkçık, kabakulak, verem, çocuk felci, su çiçeği ile orta kulak iltihabı, zatürree ve menenjite neden olan pnömokok ve hemophilus influenza tip ‘b’ ye karşı aşılar çocuklarımıza ücretsiz olarak yapılmaktadır.
Aşı güvenliği
Diğer tüm ilaçlar gibi aşıların da yan etkileri olabilir ancak bunlar 2-3 gün içinde kendiliğinden geçer. Ateş, huzursuzluk, aşının yapıldığı yerde ağrı gibi yan etkiler aşıların etkinliği düşünüldüğünde göz ardı edilebilecek boyuttadır. Ayrıca aşılar kendileri hastalığa sebep olmaz ve uzun dönemde beklenmedik problemlerle yol açmaz.
Kızamık aşısı ile otizm arasında bir bağlantı olduğu tartışmasını başlatan Wakefield isimli bir hekimin yazdığı makale, makaledeki verilerin bazılarının sahte olmasının anlaşılmasının ardından yayından kaldırılmış, Wakefield’ın görev yetkisi ise elinden alınmıştır. Makaleyi referans alan diğer araştırmacılar da bu hataları kabul ederek yayından isimlerini geri çekmişlerdir. Bu arada aşılar ile otizm arasında bir bağlantı olmadığını gösteren bilimsel yayınlar artmış ve aşıların güvenliği konusundaki gerçekler pekiştirilmiştir.
Aşıların içinde bulunan alüminyum ve tiomersal gibi maddeler doğal besinlerde bulunan çok daha az miktarlardadır. Dünya Sağlık Örgütü denetiminde 10 yılı aşkın bir süredir yürütülen çalışmalar sonucunda da bazı aşılar için de çok az miktarda içerdikleri herhangi bir soruna yol açmadıkları gösterilmiştir.
Aşılar, dünyada milyonlarca çocuğun ölmesini ya da sakat kalmasını engellemektedir. Aşı sayesinde çok ağır bir hastalık olan çiçek hastalığının dünyadan kökü kazınmıştır; kızamık, çocuk felci gibi hastalıklar da çok daha az oranda görülmektedir.
Kaynaklar
- 1. Gökçay G, Beyazova U. İlk Beş Yaşta Çocuk Sağlığı İzlemi, Nobel Tıp Kitabevleri, İstanbul, 2017.
- 2. TC Sağlık Bakanlığı, ‘Sağlığa Aşılanın’ www.saglik.gov.tr
- 3. WHO Media Centre, Measles in Europe: Record number of both sick and immunized, 18ubat 2019 www.euro.who.intd
- 4. UNICEF, Vaccines. www.unicef.org
- 5. Wakefield AJ, Murch SH, Anthony A, Linnell J, Casson DM, Malik M, Berelowitz M, Dhillon AP, Thomson MA, Harvey P, Valentine A, Davies SE, Walker-Smith JA. Retraction: ileal-lymphoid-nodular hyperplasia, non-specific colitis and pervasive developmental disorder in children. Lancet 2010 Feb 28;351:637-41. Erratum in: Murch SH, Anthony A, Casson DM, Malik M, Berelowitz M, Dhillon AP, Thomson MA, Valentine A, Davies SE, Walker-Smith JA. Retraction in: Lancet. 2010 Feb 6;375:445.
- 6. Mrozek-Budzyn D, Kieltyka A, Majewska R. Lack of association between MMR vaccine and autism in children: a case control study. Pediatr Infect Dis J, 2010 May;29:397-400.
- 7. Maglione MA, Das L, Raaen L et al. Safety of vaccines used for routine immunization of US children: a systematic review. Pediatrics 2014 Aug;134:325-37.